Hyperthyroidism & Medicine သိုင္းရိုက္ေဟာ္မုန္းမ်ားျခင္းႏွင့္ေဆးပညာ

သိုင္းရိုက္ေဟာ္မုန္းမ်ားျခင္းဆိုတာ

က်န္းမာေသာလူမ်ားတြင္ သိုင္းရိုက္ဂလင္းသည္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အေရးႀကီးေသာ သက္ေရာက္မႈမ်ားေပးသည့္ T4ႏွင့္T3 ေဟာ္မုန္းႏွစ္မ်ိဳးကို မွန္ကန္ေသာပမာဏ ေပးသည္။ ဒီေဟာ္မုန္းႏွစ္မ်ိဳးက ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ျဖစ္ပ်က္မႈ ျဖစ္စဥ္ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးပါသည္။ ႏွလံုးအပါအ၀င္ အျခားကုိယ္တြင္းကလီစာေတြကိုလည္း ထိန္းခ်ဳပ္ေပးပါေသးသည္။ သိုင္းရိုက္ေဟာ္မုန္းမ်ားျခင္း ဆိုသည္မွာ သိုင္းရိုက္ဂလင္းမွ ေဟာ္မုန္းမ်ား လြန္ကဲစြာ ထုတ္လုပ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
သိုင္းရိုက္ေဟာ္မုန္းက ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕တစ္သွ်ဴးေတြအေပၚ သက္ေရာက္မႈလြန္ကဲလာေသာအခါ သိုင္းရိုက္ေဟာ္မုန္းမ်ားျခင္းဟူေသာ အေျခအေနျဖစ္ေပၚလာပါသည္။ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ျဖစ္ပ်က္မႈ မ်ားျပားလာသည္နဲ႔အမွ် လူနာသည္ ပတ္၀န္းက်င္မွာရွိေသာ လူမ်ားထက္ ပိုပူသည္ဟု ခံစားေနရတတ္ၿပီး မ်ားမ်ားစားေသာ္လည္း ကိုယ္အေလးခ်ိန္က တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ က်လာတတ္ပါတယ္။ လူနာရဲ႕ စားခ်င္စိတ္မ်ားမႈေႀကာင့္ အေလးခ်ိန္ကလည္း တက္တတ္သျဖင့္ အေလးခ်ိန္ တက္ျခင္း၊က်ျခင္းကိုေတာ့ ပံုေသေျပာလို႔ မရႏိုင္ပါ။ သိုင္းရိုက္ေဟာ္မုန္းမ်ားေနတဲ့ လူနာေတြက တေန႔တာကုန္ဆံုးသြားတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ အရမ္းပင္ပန္းတတ္ေပမယ့္ ႏွစ္ႏွစ္ၿခိဳက္ၿခိဳက္လည္း အိပ္မေပ်ာ္တတ္ပါဘူး။ လက္တုန္ျခင္း၊ ႏွလံုးခုန္ မူမမွန္ျခင္းမ်ားလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ထိုလူနာေတြက စိတ္အလုိမက်ျဖစ္တတ္ၿပီး အလြယ္တကူလည္း ၀မ္းနည္းတတ္ပါသည္။ ေရာဂါပိုမိုျပင္းထန္လာပါက အသက္ရွဴႏႈန္းျမန္ျခင္း၊ ရင္ဘတ္နာက်င္ျခင္း ႏွင့္ ႀကြက္သားမ်ား အားနည္းျခင္းတို႔ ျဖစ္တတ္ပါသည္။ ေရာဂါလကၡဏာေတြက ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ျဖစ္ေပၚလာသည့္အတြက္ လူနာသည္ ေရာဂါျပင္းထန္လာမွသာ သတိျပဳမိတတ္ႀကပါသည္။ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြမွာဆိုလွ်င္ လကၡဏာမ်ား ျပေလ့မရွိဘဲ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ျခင္းနဲ႔ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းတို႔ကိုသာ ခံစားရတတ္ပါသည္။
သိုင္းရို္က္ေဟာ္မုန္းမ်ားျခင္း၏လကၡဏာမ်ား
• ရင္တုန္ျခင္း
• အပူဒဏ္မခံႏို္င္ျခင္း
• စိုးရိမ္မႈလြန္ကဲျခင္း
• အိပ္မေပ်ာ္ျခင္း
• အသက္ရွဴရခက္ခဲျခင္း
• ဓမၼတာနည္းျခင္းႏွင့္ထိန္ျခင္း
• ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္း
• မႀကာခဏ၀မ္းသြားျခင္း
• ႏွလံုးခုန္ျမန္ျခင္း
• လက္တုန္ျခင္း
• ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ျခင္း
• ႀကြက္သားအားနည္းျခင္း
• အေရျပားပူ၍စြတ္စိုျခင္း
• ဆံပင္ကၽြတ္ျခင္း
• မ်က္လံုးျပဴးျခင္း
အျဖစ္မ်ားေသာေက့စ္
သိုင္းရိုက္ေဟာ္မုန္းကို မ်ားေစေသာ အဓိကအခ်က္ကေတာ့ ဂေရ႕ေရာဂါ (Graves disease) ပဲျဖစ္ပါသည္။ ေရာဂါကို ပထမဆံုးေတြ႕ရွိေသာ အိုင္းရစ္လူမ်ိဳး ဆရာ၀န္ရဲ႕ နာမည္ကို အစြဲျပဳၿပီး မွည့္ေခၚထားတာပါ။ ဂေရ႕ေရာဂါကို သိုင္းရိုက္ဂလင္းႀကီးျခင္း (လည္ပင္းႀကီးျခင္း)ကို ႀကည့္ျခင္းအားျဖင့္ သိရွိႏိုင္ပါသည္။ ဂေရ႕ေရာဂါသည္ autoimmune ေရာဂါတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။ လူနာရဲ႕immune systemက ၄င္းရဲ႕သိုင္းရိုက္ဂလင္းကို ခုခံေသာေႀကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရပါသည္။ ဂေရ႕ေရာဂါတြင္ ထင္ရွားတဲ့အပိုင္း၃ပိုင္း ရွိပါသည္။
1. သိုင္းရိုက္ဂလင္း သာမန္ထက္ ပိုမိုအလုပ္လုပ္ျခင္း
2. မ်က္လံုးနားတ၀ိုက္ရွိ တစ္သွ်ဴးမ်ား ေယာင္ရမ္းျခင္း
3. ေျခေထာက္မွာရွိေသာ အေရျပားမ်ား ထူလာျခင္း တို႔ျဖစ္ပါသည္။
ဂေရ႕ေရာဂါနဲ႔ လူနာအမ်ားစုမွာေတာ့ သိသာထင္ရွားတဲ့ မ်က္လံုးေယာင္ျခင္းေတြ မပါ၀င္ပါဘူး။ သူတို႔မ်က္လံုးေတြက အလိုမက်တဲ့ အသြင္ရွိေနတတ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ တစံုတခုကို စူးစိုက္ႀကည့္ေနတဲ့ အသြင္ရွိတတ္ပါသည္။ ဂေရ႕ေရာဂါျဖစ္ေနတဲ့ လူ၂၀တြင္ တစ္ေယာက္ႏႈန္းသာ ပိုမိုဆိုး၀ါးတဲ့ မ်က္စိျပႆနာကို ခံစားရပါသည္။ ၄င္းတို႔မွာ မ်က္လံုးမ်ားေဖာင္းျခင္း၊ ျပင္းထန္စြာ ေယာင္ယမ္းျခင္း၊ ျမင္ကြင္းႏွစ္ထပ္ျဖစ္ျခင္း၊ အျမင္ေ၀၀ါးျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါသည္။ ဒီျပင္းထန္တဲ့ ျပႆနာေတြကို မသိရွိ၍ မကုသႏိုင္ပါက မ်က္စိကို ထိခိုက္ႏိုင္ၿပီး မ်က္လံုးကြယ္တဲ့အထိ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ သိုင္းရိုက္ေဟာ္မုန္းမ်ားျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သည့္အခါ မ်က္စိ၏ျပႆနာေလးေတြလည္း ျဖည္းျဖည္းခ်င္း အဆင္ေျပသြားပါလိမ့္မည္။
ဂေရ႕ေရာဂါ၏လကၡဏာမ်ား

• ဂေရ႕ေရာဂါက အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အမ်ိဳးသားေတြထက္ ပို၍အျဖစ္မ်ားပါသည္။ (ရာခိုင္ႏႈန္းကေတာ့ 8:1 ပါ။)
• ဂေရ႕ေရာဂါတြင္ သိုင္းရိုက္ဂလင္းသည္ အလြန္အမင္း သို႔မဟုတ္ အနည္းငယ္ ႀကီးတတ္ေသာေႀကာင့္ ၄င္းကုိ လည္ပင္းႀကီးေရာဂါလို႔လည္း ေခၚတတ္ႀကပါသည္။
• အသက္ ၃၀ ႏွင့္ ၄၀ ၀န္းက်င္တြင္ ဂေရ႕ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏႈန္း မ်ားတတ္ၿပီး အသက္၅၀ေက်ာ္လွ်င္ေတာ့ ျဖစ္ပြားႏႈန္းနည္းပါသည္။
• ဂေရ႕ေရာဂါက မ်ိဳးရိုးလုိက္တတ္ပါသည္။
အျဖစ္နည္းေသာေက့စ္မ်ား
-သိုင္းရိုက္ဂလင္းတြင္ ေသးငယ္ေသာ အဖုအႀကိတ္ထြက္ျခင္း
-သိုင္းရိုက္ဂလင္းေယာင္ျခင္းေႀကာင့္ သိုင္းရိုက္ေဟာ္မုန္း လြန္ကဲစြာထြက္ျခင္း
-ပံုစံမ်ိဳးစံုနဲ႔ ရႏိုင္ေသာ သိုင္းရိုက္ေဟာ္မုန္း ပါ၀င္သည့္ေဆးမ်ားကို ေသာက္သံုးျခင္း